ویهویلا
از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ويهوئِلا vihuela
ساز زهي ـ زخمه‌اي اسپانيايي، تقريباً به‌شكل گيتار اما با هيكلي كشيده شبيه لوت و شش جفت رشته و معمولاً ده پرده (دستان). اين نام، كه براي تمامي سازهاي زهي شكم‌تخت به‌كار مي‌رفته، ابتدا در قرن سيزدهم به‌چشم مي‌خورد و تا قرن چهاردهم تمايز ميان ويهوئِلا دِ آركو (ويهوئِلاي آرشه‌اي) و ويهوئِلا دِ پِنيولا (ويهوئلاي زخمه‌اي) مشخص مي‌شود، كه ساز اخير با تكامل زخمه‌زني با انگشت تبديل به ويهوئِلا دِ مانو (ويهوئلاي دستي) مي‌شود. خيلي محتمل است كه ويهوئلا دِ آركو در پايان قرن پانزدهم به‌صورت ويول تكامل يافته باشد. رپرتوآر ويهوئلا بيشتر در هفت گلچين آثار چاپ قرن شانزدهم يافت مي‌شود، كه سرآغازشان اِل مائِسترو (استاد) لوئيس ميلان (1536)، دِلفين دِ موزيكاي لوئيس دِ ناروائِتس (1538)، و ترِس ليبروس (سه كتاب) آلونسو مودارا (1546) هستند. برخي قطعه‌هاي اين سه كتاب در مجموعه‌هاي فرانسوي لوت نيز آمده‌اند، و بين موسيقي لوت و ويهوئلا چندان تفاوت فني‌اي وجود ندارد، غير از اين‌كه ويهوئلا، با بدنۀ كوچك و دستۀ بلند خود، قادر به نواختن پوزيسيون‌هاي بالاتري نسبت به لوت بوده، كه اين نكته به‌خصوص در مجموعه‌هاي والدِرابانو (1547) و فوئِنلانا (1554) آشكار است.
78010500
