چین به اولین کشوری تبدیل شد که نمونه‌های سمت پنهان ماه را به زمین می‌آورد


یوکی چیان، زمین‌شناس قمری در دانشگاه هنگ‌کنگ، ماموریت‌‌های پیچیده‌ی چانگ‌ای ۵ و چانگ‌ای ۶ را برنامه‌های آزمایشی و زمینه‌ساز برای پروازهای سرنشین‌دار آتی چین به سطح ماه می‌داند. آن ماموریت‌ها مانند پروازهای قمری آپولو در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، به فرود فضانوردان روی سطح ماه و پرتاب آن‌ها به مدار ماه نیاز خواهند داشت.

راهبرد بلندمدت چین هرچند با هدف فرود‌آوردن فضانوردان روی ماه طراحی شده است، مزایای علمی برای درک منظومه شمسی نیز دارد. نمونه‌های چانگ‌ای ۵ جوان‌تر از مواد جمع‌آوری‌شده به‌وسیله آمریکایی‌ها و روس‌ها بودند و عمدتا از بازالت‌ها یا گدازه‌های سرد‌شده‌ی ناشی از فوران‌های آتشفشانی باستانی ماه تشکیل شده‌اند.

دو تیم تحقیقاتی به رهبری چین بدین نتیجه رسیدند که بازالت‌ها تقریبا دو میلیارد سال قدمت دارند؛ یافته‌ای که نشان می‌دهد فعالیت‌های آتشفشانی روی ماه درمقایسه با بازه‌ی زمانی استنباط‌شده از نمونه‌های جمع‌آوری‌شده در طول ماموریت‌های آپولو و لونا، دست‌کم یک میلیارد سال بیشتر قدمت دارند.

بیشتر بخوانید

چین با پرتاب چانگ‌ای ۶ در ۱۴ اردیبهشت امسال، جاه‌طلبی‌های علمی خود را فراتر برد. این فضاپیما ماموریت داشت که مواد ماه را از سمت همیشه ناپیدای ماه جمع‌آوری و به زمین ارسال کند. سمت پیدای ماه با دشت‌های وسیع و تیره‌ای که زمانی گدازه‌های باستانی در آن‌ها جاری بود، پوشیده شده است؛ درحالی‌که سمت دور دهانه‌های کمتر و پوسته‌ی ضخیم‌تر دارد.

از آنجایی که نیمه‌ی پنهان ماه هیچ‌گاه رو به زمین قرار نمی‌گیرد، برقراری ارتباط مستقیم با ماه‌نشین‌ها در آنجا غیرممکن است و این امر دسترسی موفقیت‌آمیز به فضاپیماها را دشوار می‌کند. سازمان فضایی چین برای غلبه بر این مشکل، به دو ماهواره‌ی رله یا بازپخش به نام‌های کوئچا و کوئچا ۲ که از قبل به مدار اطراف ماه فرستاده بود، تکیه کرد.

بخشی از نمونه‌های چانگ‌ای ۶ به‌طور دائم ذخیره خواهد شد و بخشی دیگر دراختیار پژوهشگران چینی و خارجی قرار خواهد گرفت

چانگ‌ای ۶ پس از چند هفته گردش در مدار ماه، روی محوطه‌ای در لبه‌ی حوضه قطب جنوب-آیتکن که قدیمی‌ترین و عمیق‌ترین دهانه‌ی برخوردی ماه است، فرود آمد. این ماه‌نشین که به مته و بیلچه مکانیکی مجهز بود، دو روز را صرف جمع‌آوری سنگ و خاک ماه از محوطه‌ی اطراف و سطح زیرین ماه کرد.

چانگ‌ای ۶ همچنین یک ماه‌نورد کوچک را روی سطح ماه مستقر کرد که تصویری از ماه‌نشین را درحال برافراشتن پرچم چین ثبت کرد. سپس در ۱۴ خرداد، موشک نصب‌شده روی ماه‌نشین چانگ‌ای ۶، محفظه‌ی حاوی نمونه‌ها را به مدار ماه پرتاب کرد. مواد سه روز بعد به مدارگرد ماموریت که از قبل در مدار باقی مانده بود، منتقل شدند.

دیدگاهتان را بنویسید